Germuş Kilisesi için acil eylem talebi

Şanlıurfa'nın yıkılmaya yüz tutmuş tarihi Germuş Kilisesi için Edessa Enstitüsü, acil olarak restorasyon yapılmasını talep etti.

Urfa’nın merkez Haliliye ilçesinde bağlı Dağ Eteği Mahallesi'nde, 19’uncu yüzyılda 7 kardeş tarafından inşa edilen Germuş Kilisesi’nin (Surp Asdvadzadzin) kubbesi çöktü. Kilise için en son restorasyon çalışması 1881 yılında Hagop Ardvisyan tarafından yapıldı. Urfa’ya 10 kilometre uzaklıkta bulunan tarihi kilise, son restorasyon çalışmasından bu yana kaderine terk edildi.

ACİL EYLEM ÇAĞRISI 

 Tarihi kilise için Şanlıurfa'da faaliyet gösteren Edessa Enstitüsü, 2011 yılında Kültür Ve Turizm Bakanlığı tarafından alınan kararın uygulanmasını istedi.

 Yazılı bir açıklama yapan Edessa Enstitüsü'nün metninde şu ifadelere yer verildi :

İlimiz Haliliye ilçesi Dağeteği Mahallesinde 19.yüzyılda inşa edilen Surp Asdvadzadzin Kilisesi olarak da bilinen Germuş Kilisesi uzunca bir müddettir kaderine terk edilmiştir.

Mabedin iç kısmı ve çevresi günbegün defineciler tarafından kazılmış ve tahribatı hız kazanmıştır. Yakın zamanda ise kubbesi çökmüştür.

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu kararı ile 23 Ekim 2011 tarih/28093 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan kararla, Germuş Kilisesi ve çevresi ‘Turizm gelişim merkezi’ olarak ilan edilmiştir. Kültür Turizm Bakanlığı 2017 yılında Kültür Varlıkları ve Müzeler Müdürlüğü 20.11 2017 tarihli ve 75383205-165-E.241661 sayılı ilgili yazıda Germuş’taki tarihi yapıların ve kiliselerin incelenmesini ve restorasyonu için de tahmini maliyet çıkarılması talimatı vermiştir. 2018 yılında ise Karacadağ Kalkınma Ajansı tarafından Mali Destek Programına eklenmiş ve Haliliye Kaymakamlığı, Şanlıurfa Valiliği ve İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü tarafından ortak restorasyon projesi hazırlanmıştır.

Verilen talimatlara ve hazırlanan Mali Destek Programına rağmen, kilise ve çevresinde aradan geçen zaman diliminde hiç bir çalışma gözlemlenmemiştir.

2017 yılından bu yana geçen 6 yılda hiçbir adımın atılmamış olması aksine eski mezarlıkları dahi imara açılmış olması bile mabedin bilinçli bir şekilde kaderine terk edilmiş olduğu şüphesi uyandırmaktadır.

Germuş Kilisesi’nin, doğal ve kültürel mirasın korunmasına aykırı olarak, yok olma noktasına gelmesi kabul edilebilir değildir.

Bu konuda; Germuş Kilisesi için Resmi Gazete’de yayımlanan karar acilen uygulanmalı; karar doğrultusunda çalışma yapılıyorsa, yapılan çalışmalar ile ilgili kamuoyu açıklaması yapılmalı ve mabedin restorasyonu “İslam Dünyası Turizm Başkenti” seçilen Şanlıurfa’ya yakışacak şekilde ivedilikle yapılmalı ve korunma altına alınmalıdır.